رزم‌نامۀ «کوه دماوند»، منظومه‌ای پهلوانی ناشناخته از دورۀ صفویه

author

Abstract:

در سال‌های اخیر و با گسترش حوزۀ مطالعات حماسی، پژوهشگران با شماری منظومه‌های پهلوانی آشنا شدند که تا چندی پیش ناشناخته مانده بود. شاید دلیل عمدۀ این ناشناختگی، زبان عامیانه آن‌ها بود زیرا این دسته آثار که اغلب در ادوار متاخّر سروده شده‌ بودند از میان فرهنگ تودۀ مردم برخاسته بود. منظومۀ «کوه دماوند» یکی از این دسته متون پهلوانی ناشناخته است که ظاهرا به دلیل نزدیکی روایات آن با متون هم دورۀ خود، چندان شهرتی به دست نیاورده و نسخه‌های چندانی از روی آن رونویسی نشده است. با بررسی شواهد متنی و تطبیق ویژگی‌های سبکی این منظومه با متون مشابه، می‌توان زمان تقریبی سرایش آن را به دست آورد. در این مقاله نخست به معرّفی منظومۀ کوه دماوند می‌پردازیم سپس عصر سرایش آن را بررسی و دربارۀ شماری از ویژگی‌های سبکی آن را بحث می‌کنیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رزم‌نامۀ «کوه دماوند»؛ منظومه‌ای پهلوانی ناشناخته از دورۀ صفویه

در سال‌های اخیر، با گسترش حوزۀ مطالعات حماسی، پژوهشگران با شماری از منظومه‌های پهلوانی آشنا شده‌اند که تا چندی پیش ناشناخته مانده بود. شاید دلیل عمدۀ این ناشناختگی، زبان عامیانۀ آن‌ها بوده باشد، زیرا این دسته آثار که اغلب متعلق به ادوار متأخّرند از فرهنگ تودۀ مردم برخاسته است. منظومۀ «کوه دماوند» از جملۀ این متون پهلوانی ناشناخته است که ظاهراً به دلیل نزدیکی روایات آن با متون هم‌دورۀ خود، به شهرت...

full text

زرّین‌قبانامه: منظومه پهلوانی ناشناخته

یکی از منظومه‌های پهلوانی تا امروز ناشناخته ادبِ حماسی ایران زرین‌قبانامه است که در سه دست‌نویسِ موجود از آن با نام‌های شاهنامه اسدی، رستم و سلیمان و زرین‌قبای هفت‌لشکر معرفی شده است. سراینده شیعی متن ناشناس است و بنابر قراینی اثر خویش را در عصر صفویان و در شصت‌سالگی ـ و شاید یکی‌دو سال پیش و پس‌ـ به نظم درآورده است. داستان منظومه در زمان پادشاهی کیخسرو در ایران و پیامبری حضرت سلیمان(ع) روی می‌ده...

full text

مدرسۀ جعفرآباد بنایی ناشناخته از دورۀ صفوی

Jafarabad School is located in the ancient Borkhar plain 50 kilometers to the north of Esfahan. It was first discovered by the authors of this paper. This descriptive and analytical research aims at finding answers to the following questions: When was this School built? Why was it built in Jafarabad? Why was this spot in the town chosen for building it? How is it related to other monuments? Acc...

full text

زرّین قبانامه: منظومه پهلوانی ناشناخته

یکی از منظومه های پهلوانی تا امروز ناشناخته ادب حماسی ایران زرین قبانامه است که در سه دست نویس موجود از آن با نام های شاهنامه اسدی، رستم و سلیمان و زرین قبای هفت لشکر معرفی شده است. سراینده شیعی متن ناشناس است و بنابر قراینی اثر خویش را در عصر صفویان و در شصت سالگی ـ و شاید یکی دو سال پیش و پس ـ به نظم درآورده است. داستان منظومه در زمان پادشاهی کیخسرو در ایران و پیامبری حضرت سلیمان(ع) روی می ده...

full text

مدرسۀ جعفرآباد بنایی ناشناخته از دورۀ صفوی

مدرسۀ جعفرآباد در فاصلۀ 50 کیلومتری شمال اصفهان در دشت باستانی برخوار قرار گرفته و برای اولین بار، توسط نگارندگان شناسایی شده است. تحقیق حاضر به منظور پاسخ به پرسش هایی همچون تعیین زمان ساخت بنا، دلیل ساخت مدرسه در جعفرآباد و تعیین ارتباط مدرسه با سایر ابنیه و علت قرارگیری مدرسه در بافت فعلی جعفرآباد انجام شده است. روش مورد استفاده در این مقاله، توصیفی ـ تحلیلی است؛ بر همین اساس، پس از بررسی سط...

full text

عشروده‌نیم (بررسی یکی از اصطلاحات مالی دورۀ صفویه)

اسناد، از منابع با ارزش تاریخی به شمار می‌آیند که تحقیق بر روی آن‌ها می‌تواند برطرف کنندۀ بسیاری از ابهامات دربارۀ دوره‌های مختلف تاریخی باشد؛ به خصوص اسناد دورۀ صفویه و آنچه دربارۀ تشکیلات مالی آن دوران وجود دارد. در این مقاله، با رویکرد تحلیلی، به بررسی اطلاعات اسناد عشروده‌نیم، موجود در مرکز آستان قدس رضوی خواهیم پرداخت. در قسمت سندشناسی، به بررسی شکلی و محتوایی و ارزش‌های گوناگون اطلاعاتی ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 61

pages  135- 154

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023